Właściwe przygotowanie pliku do druku wielkoformatowego to klucz do uzyskania estetycznego i w pełni zaspokajającego oczekiwania Klienta efektu. Technologia druku wielkoformatowego umożliwia drukowanie na dowolnych materiałach i w dowolnych rozmiarach. Uznaje się, że zlecenia na druk wielkoformatowy to zlecenia na wydruki, których szerokość zaczyna się od 50 cm, czyli przekracza możliwości największych drukarek biurowych. Zastosowanie technologii druku wielkoformatowego pozwala tworzyć przede wszystkim fototapety, bilboardy, ale również, plakaty, flagi i banery reklamowe oraz roll-up’y. W zależności od potrzeb i specyfiki danego zlecenia, druk formatowy może być realizowany w jednej z nowoczesnych technologii drukarskich. Najczęściej sięga się po druk solventowy i ekosolventowy czy druk UV.

Zlecając druk wielkoformatowy należy postępować zgodnie z instrukcją danej drukarni / firmy realizującej usługi z zakresu druku wielkoformatowego. Poniżej przedstawiamy ogólne zasady będące odpowiedzią na pytanie o to, jak przygotować plik do druku wielkoformatowego.

Wybór rodzaju grafiki do druku wielkoformatowego: wektorowa czy rastrowa?

W druku wielkoformatowym stosuje się dwa rodzaje grafik: wektorową i rastrową. Obie umożliwiają przedstawienie dowolnych obrazów, w dowolnym kolorze i różnych rozmiarach. Uznaje się, że po grafikę wektorową sięga się tak często jak to tylko możliwe, zarówno w przypadku zleceń na druk ulotek, folderów czy broszur, banerów, plakatów i roll-up’ów.

W przypadku projektów zawierających litery, logotypy i piktogramy, technologia druku wielkoformatowego częściej korzysta z grafiki wektorowej. Grafika wektorowa, oparta na matematycznych wzorach, jest elastyczna i w pełni skalowalna, dzięki czemu możesz dowolnie zmieniać wielkość obrazu, a on pozostanie ostry i wyraźny. Ponadto pliki z grafiką wektorową są stosunkowo lekkie i bezproblemowe do przesyłania. Dodatkowo obrazy w grafice wektorowej można dowolnie edytować, a samą grafikę łatwo przekonwertować na inną (np. na grafikę rastrową), a odwrotność, czyli konwersja grafiki rastrowej na wektorową jest niemożliwa bądź skrajnie utrudniona.

• Obrazy w grafice wektorowej zapisywane są najczęściej w formacie .pdf, który może być bez problemu otwierany przez większość programów i narzędzi graficznych. Inne popularne formaty plików wektorowych, to: .svg, .eps, .cdr, .ai.
• Obrazy w grafice rastrowej zapisywane są najczęściej w formatach: .jpg (mapy bitowe JPEG). Inne popularne formaty plików rastowych, to: .tiff (mapa bitowa TIFF), .png (format Portable Network Graphics), .psd (mapa bitowa – rastrowa Photoshop), .gif (mapa bitowa CompuServe), .bmp (mapa bitowa Windows) i .osmac (mapa bitowa – rastrowa MACPoint).

Szczegółowy wpis o grafice wektorowej i rastrowej oraz ich zaletach i wadach w kontekście druku wielkoformatowego znajdzie we wpisie: GRAFIKA WEKTOROWA A RASTROWA – CZYM SIĘ RÓŻNIĄ I CO WYBRAĆ DO DRUKU WIELKOFORMATOWEGO?

Rozdzielczość grafiki a format pliku do druku wielkoformatowego

Wybierając rozdzielczość grafiki należy wziąć pod uwagę zarówno rodzaj podłoża i technologię druku, jak i finalny format wydruku. Najczęściej popełnianym w tym temacie błędem jest właśnie niedostosowanie rozdzielczości do wielkości formatu. Zlecający wydruk wielkoformatowy wychodzą z założenia, że im wyższa rozdzielczość, tym lepiej. Tymczasem… jaką rozdzielczość i jaki format pliku do druku wielkoformatowego wybrać? Zastosowanie znajduje tutaj zasada: im większy format wydruku, tym mniejsza powinna być rozdzielczość grafiki. Dlaczego? Wynika to z faktu, że na wydruki w rozmiarach XXL (np. billboardy) patrzymy z dużej odległości, a na małe (np. plakaty umieszczane na wiatach przystankowych) – z bliska.

Rozdzielczość dpi (z j.ang. dots per inch – ilość punktów obrazu na 1 cal) to rozdzielczość maszyn drukarskich i ploterów drukujących. W przypadku druku małoformatowego (np. wizytówek, ulotek) – projekt grafiki powinien mieć około 300 dpi. Projektowanie druku wielkoformatowego najlepiej oprzeć na skali 1:10, zachowując odpowiednie dla niej dpi. Podpowiedzią w tej kwestii może być tabela sugerująca optymalne dpi dla wydruków w określonych rozmiarach. Przykładowo wydruki oglądane z odległości poniżej 100 cm powinny mieć rozdzielczość 300 dpi, dla wydruków, na które patrzymy z odległości około 1 metra rozdzielczość może wynosić 150 – 250 dpi, ale na materiały oglądane z odległości kilku metrów rozdzielczość może wynosić nawet 40 – 50 dpi.  Tu wciąż obowiązuje ta sama zasada – tam gdzie jest taka możliwość, stosujemy grafikę wektorową, gdzie nie występuje parametr rozdzielczości.

Przygotowanie pliku do druku wielkoformatowego – pozostałe aspekty

Jak przygotować plik do wydruku wielkoformatowego? Oto najważniejsze, poza formatem i rozdzielczością, aspekty tego zadania:

• kolorystyka – do każdego druku (wielkoformatowego czy małoformatowego) zawsze sięgamy po CMYK i nie ma od tego odstępstw, to jeden z najważniejszych parametrów
• marginesy – kluczowe elementy grafiki powinny być oddalone o minimum 3 mm od krawędzi (to tzw. bezpieczny margines, którego zachowanie gwarantuje pełną czytelność grafiki)
• spady – obszar grafiki wychodzący poza granice projektu i usuwany podczas cięcia, ujęcie spadu w projekcie gwarantuje, że zadruk będzie dochodził do krawędzi (najlepiej zastosować w projekcie tzw. znaczniki cięcia).

Podsumowanie

Druk wielkoformatowy jest techniką pozwalającą na tworzenie m.in. fototapet, billboardów, plakatów i roll-up’ów w rozmiarze XXL. Przygotowanie pliku do druku wielkoformatowego powinno zawsze przebiegać zgodnie z instrukcją uzyskaną od wykonawcy. Konieczne ustalenie odpowiedniego formatu wydruku wielkoformatowego oraz jego rozdzielczości, a także zastosowanie odpowiedniej kolorystyki (tylko CMYK). Projekt pliku do wydruku wielkoformatowego powinien ponadto uwzględniać marginesy i spady.