Poliwęglan lity jest obecnie jednym z najczęściej i najpowszechniej stosowanych polimerów. To nowoczesne tworzywo sztuczne, które charakteryzuje się ponadprzeciętną uniwersalnością i doskonałymi parametrami technicznymi, dzięki którym może być stosowane do produkcji różnego rodzaju produktów i konstrukcji. Z poliwęglanu litego korzysta m.in. branża budowlana, motoryzacyjna i lotnicza, rolnictwo i ogrodnictwo, a także producenci mebli i rozmaitych gadżetów użytkowych do domów i biur. Co z branżą reklamową? Poliwęglan lity może być efektownym i efektywnym nośnikiem dowolnych treści marketingowych. Branża reklamowa coraz chętniej sięga po to uniwersalne, solidne tworzywo i wykorzystują go m.in. do tworzenia szyldów, tablic, kasetonów czy konstrukcji meblowych na eventy lub targi. Czym jest poliwęglan lity? Jakie są jego walory użytkowe i parametry techniczne? 

Czym jest poliwęglan lity i jak powstaje?

Poliwęglany (w skrócie: PC, z j.ang. polycarbonates) to estry kwasu węglowego. Poliwęglany należą do grupy polimerów z grupy poliestrów, są termoplastyczne i powstają w procesie termoformowania: przez wtrysk lub wytłaczanie na gorąco. Płyty poliwęglanu litego wytwarzane są najczęściej metodą koekstrucji, czyli współwytłaczania z żywicy poliwęglanowej. Poliwęglan lity z wyglądu jest bardzo podobny do popularnego plexi, ale zdecydowanie bardziej wytrzymały, a co za tym również droższy. 

Właściwości poliwęglanu litego

Poliwęglan lity to tworzywo sztuczne, które można poddawać obróbce mechanicznej, termicznej oraz dowolnie wykańczać (m.in. poprzez oklejanie folią lub bezpośredni druk na powierzchni poliwęglanu). Jest bardzo trwały i wytrzymały odporny na uszkodzenia mechaniczne oraz zmienne warunki atmosferyczne. Produkty wykonane z poliwęglanu mogą być wykorzystywane zarówno wewnątrz budynków, jak i na zewnątrz – poliwęglan jest odporny na opady atmosferyczne, promieniowanie słoneczne oraz skrajne temperatury (w różnym zakresie, w zależności od parametrów konkretnej płyty z poliwęglanu litego). 

Poliwęglan lity – parametry techniczne

Najważniejsze parametry poliwęglanu litego to:

• wysoka przezierność – przenikalność światła poliwęglanu litego wynosi około 90%
• wysoka gęstość – gęstość poliwęglanu to 1,20 g/cm³
• minimalna absorbcja wilgoci – w zakresie od 0,15 do 0,35 %
• zakres stosowania od -100 °C do +135 °C (temperatura mięknięcia poliwęglanu to około 145 °C)
• bardzo wysoka udarność – odporność na pękanie przy obciążeniu dynamicznym mieści się w granicach od ca.11 do ca.70 kJ/m2
• bardzo wysoka odporność na uderzenia i uszkodzenia mechaniczne
• bardzo wysoka odporność na warunki atmosferyczne: skrajne temperatury, opady i promieniowanie UV (możliwość zastosowania na poliwęglanie dodatkowej warstwy UV, która podnosi odporności na działanie promieniowania słonecznego)
• trudnopalność / niepalność (w zależności od parametrów konkretnej płyty poliwęglanu litego)
• wysoka termoizolacyjność
• bezproblemowa obróbka mechaniczna i termiczna – poliwęglan lity można formować na zimno i na gorąco.

Dzięki swojej wysokiej przezierności poliwęglan lity jest stosowany jako zamiennik szkła. Szacuje się, że poliwęglan jest równocześnie około 300 razy mocniejszy od szkła i około dwukrotnie od niego lżejszy. 

Poliwęglan lity – klasyfikacja ogniowa

Poliwęglan lity jest materiałem trudnopalnym lub niepalnym – w zależności od parametrów konkretnej płyty oraz sposobu zastosowania danego materiału i zastosowania ewentualnych dodatkowych zabezpieczeń. W zdecydowanej większości płyty poliwęglanowe otrzymują aprobaty Instytutu Techniki Budowlanej (ITB), który klasyfikuje poliwęglan jako niezapalny, niekapiący i nieodpadający pod wpływem ognia. Zgodnie z normą PN-EN 13501-1+A1:2010 – klasy ogniowe poliwęglanu litego to B-s1,d0 i B-s2,d0.

Poliwęglan lity – grubość i rodzaje

Poliwęglan lity dostępny jest w płytach o różnej grubości, standardowo w zakresie od 0,75 mm do 15 mm. Im grubsza jest płyta z poliwęglanu – tym wyższa jest jej sztywność i tym lepsze właściwości mechaniczne (przede wszystkim udarność). Ponadto płyty poliwęglanu litego występują w szeregu odmian, które posiadają dodatkowe właściwości – są to np. płyty poliwęglanowe o zwiększonej odporności na zarysowania, poliwęglan lity z podniesioną odpornością chemiczną czy poliwęglan lity o radykalnie obniżonej palności. 

Czym czyścić poliwęglan lity?

Poliwęglan lity jest tworzywem o gładkiej powierzchni, dlatego ewentualne zabrudzenia przywierają do niego w ograniczonym zakresie i są stosunkowo łatwe do usunięcia. Jak i czym myć poliwęglan lity? Powierzchnię płyt poliwęglanowych można myć i przecierać za pomocą miękkiej gąbki lub ścierki, zamoczonej w wodzie o dowolnej temperaturze, z dodatkiem delikatnego detergentu (np. do mycia naczyń). Do czyszczenia poliwęglanu nie należy stosować preparatów zawierających ścierające drobinki, preparatów z acetonem lub alkoholem oraz szorstkich narzędzi. Poliwęglan lity można również czyścić z użyciem myjki parowej lub ciśnieniowej. 

Obróbka płyt z poliwęglanu litego

Poliwęglan lity może być poddawany niezbędnej obróbce mechanicznej i termicznej: wycinaniu i cięciu, cięciu laserem, sztancowaniu, frezowaniu oraz gięciu na gorąco (gięcie poliwęglanu wymaga specjalistycznych giętarek, ponieważ należy nagrzewać obie strony jednocześnie) . W płytach z poliwęglanu litego można również wykonywać otwory poprzez nawiercanie – z zachowaniem odpowiedniej ostrożności, dobraniu optymalnego rodzaju i rozmiaru wierteł oraz zachowaniu minimalnej odległości otworu od krawędzi płyty. Podczas obróbki mechanicznej powierzchnia płyty powinna być zabezpieczona przed zarysowaniami. Ważne jest również zapewnienie odpowiednich warunków termicznych, np. efektywnego chłodzenia przy cięciu, a także skuteczne odprowadzanie wiórów z powierzchni płyty oraz solidne mocowanie płyty na stole roboczym w celu zabezpieczenie jej przed przemieszczaniem się. 

Zastosowanie poliwęglanu litego

Poliwęglan lity to materiał, który jest szeroko stosowany przez wiele branż. Służy m.in do tworzenia solidnych konstrukcji o właściwościach przeciwuderzeniowych i antywłamaniowych oraz produkowania różnego rodzaju dachów i zadaszeń (m.in. obiektów sportowych i handlowych). Z poliwęglanu litego można również konstruować ścianki działowe i rozmaite elementy zabudowy wnętrz. 

Dzięki swojej bardzo wysokiej przezierności poliwęglan lity może z powodzeniem zastępować szkło – z poliwęglanu litego wykonuje się m.in. świetliki i okna dachowe, bezpieczne wypełnienia okien i drzwi, „szklenia” witryn sklepowych i witryn punktów usługowych, nowoczesne szklarnie i altany, a także szyby statków i samolotów oraz tzw. owiewki samochodowe. Ponadto poliwęglan lity wykorzystywany jest do produkcji blatów stołów i osłon blatowych (tzw. nakładek na biurka i stoły, najczęściej przeziernych) oraz podłogowych mat ochronnych na podłogi pod fotele i krzesła. Z tego materiału wytwarzane są także mniejsze gadżety, np. płyty CD i akcesoria dekoracyjne. 

Z poliwęglanu litego szeroko korzysta branża reklamowa i marketingowa. To m.in. z tego materiału mogą być tworzone: tablice reklamowe i informacyjne oraz szyldy reklamowe i informacyjne. Z płyt poliwęglanowych wytwarza się również podświetlane lica kasetonów zewnętrznych. Poliwęglan lity znajduje zastosowanie w produkcji elementów wykończeniowych i konstrukcyjnych różnego rodzaju mebli eventowych czy stoisk na targi oraz plansz wystawienniczych (do użytku komercyjnego lub stosowane w muzeach i galeriach sztuki). 

Podsumowanie

Poliwęglan lity jest trwałym, bardzo wytrzymałym i odpornym na uszkodzenia mechaniczne i działanie warunków atmosferycznych tworzywem sztucznym. Jego wysoka przezierność (na poziomie około 90%) pozwala na stosowanie poliwęglanu litego jako bezpiecznego i mocnego zamiennika szkła. Płyty z poliwęglanu litego wykorzystuje wiele branż, m.in. branża budowlana i wykończeniowa, branża motoryzacyjna oraz producenci mebli i akcesoriów dekoracyjnych. Po poliwęglan lity sięga także branża reklamowa – z płyt poliwęglanowych wytwarza się solidne szyldy i tablice reklamowe, które mogą być stosowane zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz budynków.